Pierwszym jej objawem jest potrzeba odsuwania tekstu, który chcemy przeczytać, na coraz dalszą odległość od oczu... o czym mowa? O prezbiopii. To właśnie ona sprawia, że czytanie i pisanie staje się coraz trudniejsze, podobnie, jak korzystanie z urządzeń cyfrowych i wszelkie inne aktywności wymagające  widzenia przedmiotów znajdujących się w odległości 30-40 centymetrów od oczu.

Ludzki organizm to wspaniały mechanizm o ogromnych możliwościach. Pracuje nieustannie przez wiele lat, potrafi samodzielnie regenerować się i oczyszczać. Niestety, tak jak w każdej maszynie, jego części z czasem się zużywają. Dokładnie tak jest ze wzrokiem – odpowiednio zadbany i cyklicznie kontrolowany może służyć przez wiele lat, jednak oczy z biegiem lat tracą zdolność perfekcyjnego widzenia. Ten nieunikniony proces polegający na pogorszeniu widzenia z bliska u osób powyżej 40. roku życia nazywany jest prezbiopią, czyli starczowzrocznością.

Jak powstaje prezbiopia?

Prezbiopii nie wolno mylić z dalekowzrocznością. Dalekowzroczność może występować również u osób młodych, natomiast prezbiopia pojawia się u osób, około 40. roku życia. Proces ten polega na upośledzeniu zdolności do ostrego widzenia z bliskiej odległości. Jak powstaje przebiopia? Otóż w procesie widzenia bardzo dużą rolę odgrywa soczewka, znajdująca się w gałce ocznej. Soczewka załamuje promienie świetlne, zmieniając swój kształt oraz  grubość, umożliwia dostosowanie ostrości widzenia do różnych odległości. Jednak z biegiem lat soczewka sztywnieje, a mięśnie pomagające w zmianie jej kształtu nie są już tak elastyczne. W związku z tym akomodacja jest osłabiona, a ostre widzenie z bliska staje się niemożliwe.

Co robić, gdy ręce stają się „zbyt krótkie”?

Objawia się to efektem „zbyt krótkich rąk”, który polega na tym, że osoba z prezbiopią musi oddalać od oczu książkę, gazetę lub telefon z wiadomością, którą chce przeczytać. Początkowo jest to kilkanaście centymetrów, jednak z biegiem czasu długość rąk przestaje być wystarczająca. Prezbiopia rozwija się długofalowo. Kłopoty pojawiają się wtedy, gdy zaczynamy mieć problemy z ostrością widzenia podczas pracy przy komputerze, czy też czytania. Specjaliści przyznają, że każda osoba w okolicach 40. roku życia zauważa u siebie silniejszą bądź słabszą postać starczowzroczności, można jednak próbować opóźnić czas pojawienia się pierwszych objawów. Tak zwana higiena wzroku, czyli odpowiednie ćwiczenia mięśni oczu podczas pracy przy komputerze, ochrona przed promieniami UV, unikanie używek oraz żywności zawierającej konserwanty mogą przyczynić się do zachowania dobrej kondycji wzroku na dłużej. Badania mówią też o znaczącej roli luteiny oraz antyoksydantów w opóźnianiu procesów starzenia się soczewki oka.

Czy można widzieć  lepiej w bliży?

Jeszcze nie tak dawno osoby, u których wykryto prezbiopię musiały stosować dwie pary okularów – do bliży i do dali. Nie było to zbyt wygodne rozwiązanie, zwłaszcza dla osób aktywnych, lub których praca wymagała częstego przenoszenia wzroku z elementów znajdujących się blisko na obiekty oddalone i odwrotnie. Milowym krokiem w optyce było stworzenie soczewek dwuogniskowych, gdzie w jednej soczewce znajdował się obszar do dali i do bliży. Wartości do bliży umiejscowione były w dolnej części i ze względu na konstrukcję soczewek, były dosyć widoczne dla innych. Okulary takie nie zapewniały jednak pełnego komfortu, gdyż przejście pomiędzy wartościami do dali i do bliży odbywało się „skokowo”, co sprawiało, że użytkownik potrzebował chwili, aby uzyskać właściwą ostrość na daną odległość widzenia. Zaczęto więc szukać rozwiązania, które pozwoliłoby osobom z prezbiopią na płynne przejście od obszaru bliży do dali i na odwrót.

Nowoczesne sposoby korekcji prezbiopii

Lata eksperymentów zaowocowały skonstruowaniem soczewek progresywnych,  które łączyły estetyczny wygląd z funkcją okularów dwuogniskowych.

- Pierwsze modele, wyprodukowane w latach 60. były oczywiście niedoskonałe, jednak producenci widząc duże zainteresowanie takim rozwiązaniem zaczęli je ulepszać. Współczesne soczewki progresywne kryją w sobie zaawansowane rozwiązania technologiczne, które pozwalają użytkownikowi na komfortowe widzenie przedmiotów znajdujących się zarówno blisko, w obszarze pośrednim jak i daleko bez jakiegokolwiek uszczerbku na ich estetyce. W soczewkach progresywnych strefa dali umiejscowiona jest w górnej części soczewki, posiada ona najszersze pola widzenia. Delikatnie obniżając wzrok w płynny sposób przechodzimy do strefy pośredniej, która zapewnia odpowiednią ostrość widzenia zarówno do pracy przy komputerze, gotowania czy też wykonywania innych czynności w odległościach od 80 cm – 2.0 m. Najniżej umiejscowiona jest strefa do bliży, gwarantująca pełny komfort podczas czytania oraz korzystania z urządzeń cyfrowych typu smartfon, tablet. Przejścia pomiędzy wymienionymi powyżej obszarami widzenia są niezauważalne, dlatego okulary tego typu wyróżniają się zarówno walorami estetycznymi, jak i zaletami praktycznymi. Dzięki takiej konstrukcji soczewek możemy śmiało prowadzić samochód, jednocześnie obserwując prędkość na liczniku, możemy w pracy przenosić szybko wzrok z ekranu monitora na dalej znajdujące się obiekty, czy też korzystać ze smartfona i w tym samym czasie oglądać telewizję – mówi ekspert z firmy Hoya Lens Poland.

Nie tylko ubranie szyje się na miarę

Każde soczewki, także te progresywne, powinny być indywidualnie dopasowane do trybu życia, stopnia zaawansowania i rodzaju wady wzroku. Powinien dobierać je optometrysta w konsultacji z lekarzem okulistą. Tylko wtedy możemy mieć pewność, że okulary są bezpieczne w użytkowaniu. Idealnie dobrane soczewki nie będą powodować bólu głowy, zmęczenia czy wrażenia kołysania obrazu. Produkty sprawdzone, posiadające  certyfikaty i rekomendacje specjalistów, zapewnią niezrównaną jakość obrazu, idealną ostrość i głębię oraz naturalną i stabilną jakość widzenia. Podczas doboru konstrukcji soczewek, należy także zwrócić uwagę na sposób układania się oprawy okularowej na twarzy użytkownika – ma to duży wpływ na naturalne przejścia między obszarami widzenia oraz uzyskanie odpowiedniej mocy dokładnie tam, gdzie jest ona potrzebna. Warto także porozmawiać z optometrystą o swoim trybie życia – inne soczewki progresywne należy dobrać dla osób spędzających dużo czasu na czytaniu, robótkach ręcznych czy pracy przy komputerze, a inne dla użytkowników bardzo aktywnych, często potrzebujących widzieć dobrze na większe dystanse, także podczas dynamicznego poruszania się. Prezbiopia to dolegliwość, która prędzej czy później dotknie każdego z nas. Na szczęście można skutecznie jej zaradzić stosując odpowiednie soczewki korekcyjne. Pamiętajmy jednak, aby wybierać je odpowiedzialnie, przy konsultacji ze specjalistami, bowiem prawidłowa jakość widzenia ma istotny wpływ na komfort naszego życia.